Vergi affı, devletin çeşitli nedenlerle tahsil edemediği vergi borçlarını bir defaya mahsus olmak üzere silmesi veya yapılandırmasıdır. Türkiye’de sıkça uygulanan bu politika, kamu maliyesini rahatlatma amacı taşısa da toplumsal adalet duygusunu zedelemekte, milli gelirde gözle görülür bir adaletsizlik yaratmaktadır.
Her şeyden önce, vergi afları vergiye sadık kalan mükellefleri cezalandıran bir uygulama niteliği taşır. Zira zamanında vergisini ödeyen bireyler ve işletmeler, aflardan faydalanamazken, borcunu ödemeyenler avantaj kazanır. Buda “vergi affı gelir, ödemeye ne gerek var?” gibi yaygın bir yaklaşımın doğmasına sebebiyet verir. Bu durum, vergi ahlakının bozulmasına ve kamu gelirlerinde sürdürülebilirliğin zarar görmesine yol açar.
Ücretliler için ise, 25 Aralık 2021 itibarıyla asgari ücretin vergi dışı kalması dışında bir af veya muafiyete rastlamadığımı da paylaşmak isterim.
Ben ekonomist değilim. Ancak her akşam asgari ücretle ilgili ekonomistlerin, çok bilinmeyenli denklem çözmelerini, muhalefetin altın ve enflasyon hesaplarını izlemek artık içimi karartıyor. Madem TÜİK’in, ENAG’ın enflasyon oranları bu kadar tartışılıyor ve inandırıcı bulunmuyor. O halde ücretliler için ikinci bir iyileştirmeyi iktidara önererek en azından bu konuda iktidar ve muhalefet çekişmesinin artık bitmesini istiyorum.
Altının değeri uluslararası boyutta olduğu için, ölçüt alınacak en güvenilir kıstas olduğunu düşünüyorum. Petrolün ekonomik silah olarak kullanıldığı günümüzde, altın kadar istikrarlı olmadığını düşünüyorum.
Altın değerinin de Kasım 2003 tarihinden itibaren ve günümüze kadar kesintisiz iktidar olmanın başlandığı Kasım 2003 tarihi yeni asgari ücretin tespitinde milat olarak alınabilir. Buna göre…
Kasım 2003 çeyrek altın alış: 29,97
Kasım 2003 net asgari ücret: 225,99 TL
Kasım 2003’te asgari ücretle alınabilinen yaklaşık çeyrek altın miktarı=225/29= 7,75 adet
Kasım 2025 çeyrek altın alış: 9.069,00 TL
Kasım 2025 olması gereken net asgari ücret: 9.069X7,75 = 70.284,75 TL
Maalesef Kasım 2025 itibariyle geçerli olan net asgari ücret: 22 Bin 104
Elbette Kasım 2003 ve Kasım 2025 tarihleri arasında ücretliler aleyhine oluşan bu uçurumun bir seferde kapatılması zor olabilir. Ancak savunma sanayimizdeki projeler, güvenlik, sağlık ve eğitim hariç, yeni bütçede rahatlıkla binlerce kalemde tasarruflara gidilerek ücretliler üzerindeki bu yükün rahatlıkla hafifletilebileceğine inanıyorum.
Örneğin, asgari ücretin 7,75’lik çeyrek altın alma gücünü 5 çeyrek altın alma gücüne getirilebilir. Milli gelirlerimizle kısa zaman içinde Kasım 2003 hedefine ulaşılmaması için bir sorun görmüyorum. Yeter ki doğru kalemlerde, doğru tasarrufları yapalım.
Elbette asgari ücret için uygulanacak formül, asgari ücret dışında maaş alan tüm emekliler ve çalışanlar içinde uygulanmalıdır. Unutmayalım tüm emekliler çalışırken bugün hak ettikleri emekli maaşlarını onlarca yıl çalışırken peşinen ödemişlerdir. Yeter ki, dolaylı ve dolaysız vergi gelirlerinde payı olan tüm emeklilerin ve çalışanların hak ettiği paya ulaşmalarını sağlayalım.
